Digitaal nog wel wat verschil als je op reis bent

Ik sta in Zweden op een landweg. Om precies te zijn: in een dorp met 4 huizen. Eén van die huizen adverteert al een aantal kilometer eerder met een handgeschilderd bordje: Loppis. Loppis, dat is een Zweedse rommelmarkt en een combinatie van nationale sport en cultureel erfgoed.

Ik struin wat door het aanbod en ja hoor, ik vind een tafellamp van hout, mooi versierd, echt handwerk. Ik loop naar de sympathieke verkoopster en grabbel wat in mijn portemonnee. Verdorie, de laatste kronen heb ik twee uur geleden in de snackbar uitgegeven. Papiergeld heb ik ook niet meer bij de hand, we zijn al op de terugreis. Geen probleem, de vrouw geeft me zonder iets te zeggen een mobiel pinapparaat. Verbluft betaal ik mijn koop van 45 kronen (ca. 4,50 euro) op een rommelmarkt in een dorp van 15 inwoners midden op het Zweedse platteland.

Hieraan moet ik denken als ik een paar dagen later in Good Old Germany bij de plaatselijke K+K supermarkt in de rij bij de kassa sta en een onvriendelijke verkoopster mij toesnauwt dat ik voor minstens 10 € moet kopen, anders is het niet mogelijk om met een pinpas te betalen. Ik leg daarom enigszins beschaamd maar gauw een paar pakjes kauwgom op de kassaband – in Duitsland, in een middelgrote supermarkt, in een stad met 30.000 inwoners in het dichtbevolkte Nordrhein-Westfalen.

Zodra ik hieraan denk, word ik weer chagrijnig en kan ik het niet helpen dat ik me afvraag waarom het in Duitsland nog altijd zo onduidelijk is of ik in een winkel zonder problemen “digitaal” kan betalen. Ik weet: digitaal is nieuw terrein voor de meeste Duitsers en waarschijnlijk met net zoveel argwaan en angst gepaard als vroeger met de komst van de eerste auto´s.

Een blik over de grens naar Nederland is echter in feite al voldoende. Ook daar kan ik – met een paar uitzonderingen- overal, zelfs op de markt, met de pinpas betalen. Begrijp me niet verkeerd, ik hoef niet persé met een kaart te betalen, maar ik zou wel graag die mogelijkheid hebben. We leven in 2017, testen zelfrijdende auto´s, spreken met onze smartphones alsof het gesprekspartners zijn en gebruiken satellieten om van A naar B te rijden. Maar met een betaalpas een inkoop doen? Hekserij!

Dit heeft waarschijnlijk minder te maken met de typisch Duitse angst voor het onbekende en onzekere, maar vooral omdat het voor veel individuele winkeliers (een supermarktketen valt hier trouwens niet onder!) ook niet lucratief is om een pinapparaat te hebben. Een pinapparaat brengt kosten met zich mee. De Sparkasse bijvoorbeeld rekent 20 euro per maand voor een apparaat. Daarbij komen nog ict-, verzend- en natuurlijk transactiekosten van 12 cent per betaling.

In combinatie met de onwil van veel Duitse klanten om een betaalpas te gebruiken (ook wanneer hier zeker een paar goede redenen voor te bedenken zijn) vraagt de hardwerkende winkelier zich terecht af waarom hij in hemelsnaam een dergelijke techniek zou moeten aanschaffen.

Ik geloof dat dit alleen maar een voorbeeld van de digitale achterstand van Duitsland is. Wij proberen vertwijfeld onder de uitbreiding van het glasvezelnetwerk uit te komen, verweren ons tegen echte (!) mobiele vaste tarieven en vinden dat onze websites uit 1998 nog prima functioneren. Veel winkeliers zullen ook blijven zeggen dat hun klanten alleen maar contant willen betalen.

Dat doen ze op dit moment ook nog inderdaad, ze hebben immers geen andere mogelijkheid. Het is echter een feit dat de betaalkaart blijft bestaan. Daarbij komen ook nog vele andere mogelijkheden als bijvoorbeeld contactloos betalen. Kunnen wij Duitsers ook op lange termijn om deze technologieën heen?

Jan Henrik Strotmann